Volgens cijfers van de politie is het aantal antihomo-incidenten vorig jaar aanzienlijk toegenomen, waarmee deze bijna weer op het peil van 2015 zitten. De politiecijfers vertonen echter ook een aantal gebreken, waardoor bijvoorbeeld niet duidelijk is hoeveel incidenten zich rondom de homohoreca voordoen.

De nieuwste getallen werden in april gepubliceerd in het rapport Discriminatiecijfers in 2023. Dat omvat meldingen van alle vormen van discriminatie, niet alleen bij de politie, maar ook bij het College voor de Rechten van de Mens (CRM) en andere antidiscriminatievoorzieningen (ADV’s) zoals het Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam (MDRA).

In het rapport wordt officieel gesproken van discriminatie op basis van seksuele gerichtheid, maar omwille van de leesbaarheid wordt hier ook wel van antihomo-incidenten gesproken. In 2018 had 95% van de meldingen betrekking op homoseksuele mannen en 4% op lesbische vrouwen en deze verhouding zal niet noemenswaardig veranderd zijn.

Discriminatie van transgender personen registreert de politie onder de categorie discriminatie op basis van geslacht. In 2023 betrof dit 79 gevallen, tegenover 49 gevallen in 2022. Meestal ging dit om uitschelden, bij 18 gevallen om geweld, met name op straat en in het openbaar vervoer. In ongeveer 9 gevallen betrof het non-binaire personen.


Cijfers voor Nederland

Uit het rapport blijkt dat er in 2023 de politie in totaal 8990 meldingen van discriminatie registreerde, dat was 33% meer dan in 2022. 47% van die meldingen ging over herkomst (racisme e.d.) en met 28% kwam discriminatie op basis van seksuele gerichtheid op de tweede plaats.

Dat aandeel was minder dan de 32% in 2022, maar dat komt door de sterkere stijging van de categorie herkomst. Bij de ADV's komt seksuele gerichtheid niet in de top-3, alleen bij Meld.Online Discriminatie (MOD) haalde deze categorie nog 14% van de geregistreerde gevallen.

Uit onderzoek van het SCP uit 2020 blijkt dat gemiddeld slechts 3% van de gevallen van discriminatie bij dergelijke externe instanties gemeld worden. Dit wisselt echter wel per terrein en per uitingsvorm.

In absolute aantallen registreerde de politie vorig jaar 2545 gevallen van discriminatie op basis van seksuele gerichtheid, tegenover 2152 in 2022. Dat is een toename van 372 incidenten, oftewel een stijging van ruim 17,5%.




Een belangrijke kanttekening is dat het bovengenoemde getal ook discriminatie van werknemers met een publieke taak omvat. Bijvoorbeeld wanneer een politie-agent of een medewerker van het openbaar vervoer wordt uitgescholden met de term 'homo'.

Voorheen werd dat apart bijgehouden, maar daar is de politie in 2019 mee gestopt omdat het veel tijd en werk kostte om de gevallen van discriminatie van mensen met een publieke taak apart uit de systemen te halen.

Dit maakt het echter nog moeilijker om de omvang van 'echte' discriminatie jegens LHBT'ers in te schatten. Omdat voor 2018 de onderverdeling wel bekend is, kan die verhouding ook op de latere jaren worden toegepast, wat in de grafiek met oranje streepjes is aangegeven.

Dan blijkt dat in 2023 grofweg 1425 gevallen betrekking hadden op antihomo-incidenten waarbij gewone burgers het slachtoffer waren en de overige ongeveer 1120 gevallen op werknemers met een publieke taak.

Vergelijken we dat met de eerdere jaren, dan blijkt dat het aantal geregistreerde incidenten in 2015 hoger lag dan in 2023, oftewel dat de daling die zich tot en met 2018 voordeed nu bijna teniet gedaan is.


Locatie van de incidenten

Een ander gebrek van de politiecijfers is dat zij niet weergeven op welke locatie de incidenten zich voordeden. Dit aspect wordt door de politie namelijk niet geregistreerd.

Hierdoor ontbreekt belangrijke informatie voor de (preventieve) aanpak van de incidenten. Onderzoek uit 2009 liet bijvoorbeeld zien dat veel antihomo-incidenten zich rond het homo-uitgaansleven en bij homo-ontmoetingsplaatsen voordeden.

Zo waren er ook de afgelopen jaren incidenten bij het Amsterdamse gaycafé Prik en in en rond de Reguliersdwarsstraat. Vanuit die laatste straat zijn er nu dan ook diverse maatregelen bedacht om de veiligheid voor LHBT-bezoekers te vergroten.

Anders dan de politie houden de ADV's de locatie van de incidenten wel bij. Dat resulteert in de onderstaande grafiek, waarin wordt weergegeven waar zich discriminatie heeft afgespeeld: op de arbeidsmarkt, bij collectieve voorzieningen (bijv. gemeentelijke diensten en instellingen zoals een bibliotheek), bij commerciële dienstverlening, in iemands wijk of buurt, in het onderwijs of in de openbare ruimte:




De grafiek laat zien dat meldingen van discriminatie op basis van seksuele gerichtheid (de lichtblauwe balkjes) het minst betrekking hadden op onderwijs en commerciële dienstverlening. Op de arbeidsmarkt en in collectieve voorzieningen kwam het wat vaker voor, maar de meeste incidenten vonden plaats in iemands leefomgeving, met als grote uitschieter de openbare ruimte elders.

De minste incidenten deden zich dus voor in omgevingen waar gerichte preventie en sociale controle mogelijk is (onderwijs, bedrijfsleven, arbeidsmarkt), de meeste daar waar het bijsturen van gedrag het lastigst is (woonomgeving, openbare ruimte).


Cijfers voor Amsterdam

Het rapport Discriminatiecijfers in 2023 vermeldt ook de de gevallen van discriminatie op basis van seksuele gerichtheid die in de politieregio Amsterdam geregistreerd werden. Dat waren er vorig jaar in totaal 362.

Ook dat getal is weer inclusief discriminatie van werknemers met een publieke taak. Voor deze regionale getallen is er geen onderverdeling naar uitlating, bedreiging of geweld, zodat we niet weten hoeveel gevallen van fysiek geweld er in Amsterdam geregistreerd werden.




Zoals de bovenstaande grafiek laat zien, begon de Amsterdamse politie al in 2007 met het registreren en publiceren van het aantal meldingen en aangiftes van antihomogeweld. Door een paar grote breuken in deze cijferreeks valt de langere termijnontwikkeling er echter niet of nauwelijks uit af te leiden.

De breuk 2014/15 komt doordat de politie toen overstapte op een nieuwe manier van tellen en rapporteren, waardoor de aantallen opeens drastisch daalden. De breuk van 2018/19 ontstond toen de politie de reguliere incidenten samenvoegde met de incidenten tegen werknemers met een publieke taak.


- Makkelijk melden kan via www.discriminatie.nl

Meer nieuwsberichten over de Nederlandse homohoreca:


12 augustus 2024:

30 maart 2024:

5 maart 2024:

21 februari 2023:

5 juli 2022:

2 juli 2022:

25 januari 2022:

21 december 2021:

28 november 2021:

13 november 2021:

5 augustus 2021:

11 juni 2021:

29 mei 2021:

21 april 2021:

25 december 2020:

12 december 2020:

14 oktober 2020:

10 oktober 2020:

21 september 2020:

11 augustus 2020:

---

Nieuws over de Amsterdamse homohoreca: Homohoreca.amsterdam

Nieuws over de Amsterdamse Reguliersdwarsstraat: Reguliers.net