Vier adressen



Onder de naam Café Garbo exploiteerde COC Groningen & Drenthe ruim 15 jaar lang en op vier opeenvolgende locaties een multifunctionele sociëteitruimte.




In Groningen was eind 1949 al een afdeling van de homorechtenorganisatie COC opgericht, die ook de mogelijkheid bood tot gezellige samenkomsten in besloten kring.

In 1967 begon het COC in voormalig politiek café Quassi Modo aan het Gedempte Kattendiep 23 een bar-dancing die, om de integratie te bevorderen, ook open stond voor niet-leden. Quassi Modo werd al snel heel populair, maar werd na een interne scheuring in 1971 al weer gesloten.

Daarna maakte het COC bij gelegenheid gebruik van wisselende locaties, in 1972 aan de Torenstraat en kort daarna aan de Hoendiepskade, waar tot 1978 een kantoor- en vergaderruimte van Humanitas gehuurd werd.




In 1978 kocht het COC een pand aan de Kraneweg 56, dat onder de naam Emancipatiecentrum ook onderdak bood aan de NVSH en MVM. De samenwerking met deze organisaties liep echter niet goed en na twee jaar waren ze dan ook al weer vertrokken.

Hierdoor kreeg het COC letterlijk weer ruimte voor gezelligheid: het pand aan de Kraneweg fungeerde sindsdien op vrijdagavond als eetcafé, terwijl de zaterdagavond aanvankelijk alleen voor vrouwen was en er op zondagmiddag een 35+ salon georganiseerd werd.

Voor deze activiteiten was echter niet heel veel animo, voornamelijk omdat de stad in de jaren negentig een relatief groot aantal commerciële homo-uitgaansgelegenheden telde, van cafés tot meerdere disco's en een sauna (zie: Geschiedenis van de homohoreca in Groningen).




Modernisering

Om niet helemaal achterop te raken werd het COC-café in 1997 gemoderniseerd en kreeg waarschijnlijk toen de naam Café Garbo,* naar de bekende Zweedse actrice Greta Garbo (1905-1990), van wie vermoed wordt dat ze lesbisch of biseksueel was.

Deze naam was bedacht door COC-medewerker Harold Schorren, die het een mooie naam vond die ook voor lesbiennes aantrekkelijk was en voor homo's omdat die vaak wel wat met die oude diva's hadden. Tevens bedacht hij een bijbehorend logo, waarvoor hij een foto van Garbo uit een boek gebruikte.

Om de COC-locatie ook van buitenaf aantrekkelijker te maken werd besloten om weer glas in de ramen aan de voorzijde van het pand te plaatsen. Medio jaren tachtig waren die namelijk dichtgetimmerd met houten platen nadat ze vijf keer binnen drie maanden met stenen ingegooid waren.

Vanwege de schoonheidscommissie leidde dat plan tot nogal wat telefoontjes met de gemeente, maar toen een ambtenaar zei: "Ach, voor de Hooghoudt-reclame op Vindicat is ook nooit toestemming gevraagd" ging het COC maar gewoon aan de slag. Op het raam werd toen meteen het nieuwe logo van Café Garbo aangebracht.

De bargroep van Café Garbo organiseerde in 1998 onder andere een politiek forum ter gelegenheid van de (gemeenteraads)verkiezingen, een travestie-verkiezing en een voorronde van het COC-Songfestival. Tevens konden het Eurovisie Songfestival en het WK-voetbal via televisie worden gevolgd.




Ondanks de modernisering bleef het COC als uitgaansgelegenheid weinig aantrekkelijk. In 1999, het jaar dat COC Groningen 50 jaar bestond, werd daarom een grote stap voorwaarts gezet met de verhuizing naar een nieuw onderkomen aan de Taco Mesdagstraat 32-1:


De officiële opening werd op vrijdag 12 november 1999 verricht door burgemeester Jacques Wallage, die bij die gelegenheid ook het eerste exemplaar in ontvangst nam van het door Floor Bremer geschreven jubileumboek Pronkjewail in Roze Raand, 50 jaar COC in Groningen 1949-1999.

Het nieuwe COC-gebouw kreeg de naam Pink Pronkjewail ('Roze Pronkjuweel'), dat het motto was geweest van de Roze Zaterdag die op 29 juni 1985 in Groningen was gehouden. Tevens is pronkjewail een Groningse bijnaam voor de stad Groningen.




Organisaties & activiteiten

Naast de COC-afdeling Groningen & Drenthe bood Pink Pronkjewail ook onderdak aan de volgende organisaties:


Al deze organisaties konden de faciliteiten van Pink Pronkjewail voor hun activiteiten gebruiken en op 10 november 2001 werd voor het eerst ook een gezamenlijke oudejaarsavond georganiseerd waarbij alle betrokkenen van de verschillende organisaties welkom waren voor "een heus knal- en swingfeest".

Ook onderdeel van Pink Pronkjewail was Café Garbo dat door vrijwilligers, verenigd in de bargroep, gerund werd. Zij hadden tot taak om het café te bemannen, vragen van gasten te beantwoorden, telefonische vragen te beantwoorden, nieuwe gasten op te vangen en op muziekavonden de geluidsinstallatie te bedienen.

Café Garbo was in deze periode drie avonden per week geopend:



Financiële problemen

Hoe veelbelovend en praktisch het multifunctionele pand ook had geleken, al in de loop van 2001 bleek dat de exploitatie van Pink Pronkjewail zodanig verlieslatend was dat het voortbestaan van COC Groningen & Drenthe er door in gevaar kwam.

Er moest dan ook direct bezuinigd worden en zodoende werd onder meer besloten om het verenigingsblad De Omslag te vervangen door een eenvoudiger nieuwsbrief in combinatie met informatie via de toenmalige website HomoGroningen.nl.

De financiële situatie was dermate slecht dat het bestuur van het COC er geen verantwoordelijkheid meer voor wilde dragen en als geheel aftrad. Tijdens een chaotische en tumulteuze algemene ledenvergadering op 1 november 2001 besloot vervolgens een meerderheid van de leden om Pink Pronkjewail per 1 februari te sluiten.

Er bleek nog enig uitstel mogelijk, maar in april 2002 werd definitief duidelijk het COC de Taco Mesdagstraat per 1 juni moest verlaten en genoegen zou moeten nemen met een kleinere behuizing. Het ambitieuze project van Pink Pronkjewail was een maatje te groot gebleken.




Na het debacle van Pink Pronkjewail nam de COC-afdeling Groningen & Drenthe eind augustus 2002 zijn intrek in een gedeelte van het multifunctionele Platformtheater aan het Boterdiep 46.

Het COC beschikte hier over een kantoor en een nieuwe ruimte voor Café Garbo, terwijl voor grotere evenementen de overige ruimtes van het Platformtheater gehuurd konden worden.

Om Café Garbo te bereiken moest men na binnenkomst van het Platformtheater naar links lopen en een trapje op, waarna aan de linkerzijde een donkerrode deur was met de naam Café Garbo en het logo van het COC er op.




Activiteiten

Ook in het Platformtheater werd Café Garbo gerund door een bargroep van vrijwilligers met vrijwel dezelfde taken als voorheen. Zij organiseerden ook weer regelmatig themafeesten, zoals jaren '80-dansavonden, cocktailavonden en Halloween- en Kerstvieringen.

Daarnaast vonden in Café Garbo de maandelijkse vergaderingen van de werkgroepen en van het dagelijks bestuur van COC Groningen & Drenthe plaats en werd de ruimte eens per twee maanden gebruikt door stichting De Kringen en de GGD.

Op reguliere basis was Café Garbo alleen nog in het weekend open:


Op andere dagen en tijden waren er volgens het jaarverslag 2009 de volgende activiteiten die eenmaal per maand gehouden werden:



Impressie uit 2009

Ergens in 2009 werd Café Garbo bezocht door redacteuren van homowebsite Gay.nl, als onderdeel van hun kroegentocht langs de Groningse homohoreca. De indruk die zij bij dit COC-café kregen was echter niet heel positief:



Evaluatie in 2010

Blijkens het jaarverslag 2009 uit maart 2010 was ook de bargroep van het COC zelf niet geheel tevreden met het functioneren van Café Garbo:


De bargroep van het COC wilde dus kennelijk wel een betere locatie voor Café Garbo. Of er daarnaast ook andere, mogelijk financiële redenen waren om te kijken naar een alternatief voor de ruimte in het Platformtheater is niet bekend.




Omwille van "meer ruimte, groei en professionalisering" verhuisde COC Groningen & Drenthe in april 2011 naar een ruimte in de grote homodiscotheek Club G.A.y (voorheen De Golden Arm) aan de Hardewikerstraat 7.

Het COC kreeg toen het adres Hardewikerstraat 9 en beschikte ook hier weer over een horecaruimte die als Café Garbo werd aangeduid. Deze nieuwe locatie werd op 15 april 2011 door burgemeester Peter Rehwinkel officieel geopend.




Opnieuw zat het het COC en Café Garbo niet mee, want als gevolg van aanhoudend dalende bezoekersaantallen besloot Club G.A.y om per 1 december 2013 definitief zijn deuren te sluiten, waardoor ook het COC uiterlijk op 1 maart 2014 het pand moest verlaten.

Het COC ging naarstig op zoek naar nieuwe huisvesting en kon eind februari 2014 verhuizen naar het multifunctionele complex De Studio aan de Akkerstraat 97, waar COC Groningen & Drenthe sindsdien (alleen nog) kantoor houdt.

Na de vele verhuizingen was Café Garbo hiermee na 15 jaar definitief van de kaart verdwenen.