Leiden
Welkom! Hier vind je informatie over heden en verleden van de homohoreca in de stad Leiden:
Café: De Roze Beurs
Disco: COC De Kroon
Meer: Geschiedenis · Links
Bijgewerkt: 10-05-2022
Straatfeesten
In Leiden zijn geen evenementen of straatfeesten die specifiek op LHBT-publiek gericht zijn.
Wel vond op 25 september 2021 de eerste Queer Pride March plaats, georganiseerd door het Queer Activisme Collectief van Leiden Pride.
Daarnaast is er tijdens Leidens Ontzet (2 & 3 oktober) traditiegetrouw een feest rondom homocafé De Roze Beurs.
In 1983 werd de Roze Zaterdag in Leiden gehouden en rond dat jaar was er ook een Roze Lente-festival in de Waag.
Geschiedenis
van de homohoreca in Leiden
De eerste homo-organisatie in Leiden was de in 1968 opgerichte Leidse Studenten Werkgroep Homosexualiteit (LSWH), die al snel begon met het organiseren van zogenoemde integratiefeesten, waarop homo- én heterojongeren welkom waren.
Na de opheffing van de LSWH in 1970 werden deze feesten voortgezet door de homoseksuele jongerensociëteit Miks en de Leidse Werkgroep Homoseksualiteit (LWH), die in 1974 het pand Nieuwe Rijn 20a betrok, waar ook een vrouwencafé kwam. In 1976 werd vervolgens de groep Lesbische Vrouwen Leiden (LVL) opgericht.

Het pand aan de Nieuwe Rijn 20a in 1975, waar op de bovenverdieping,
naast hulpverleningsorganisatie Release, de LWH gehuisvest was.
naast hulpverleningsorganisatie Release, de LWH gehuisvest was.
Foto: Erfgoed Leiden en Omstreken
Inkleuring: MyHeritage/DeOldify
Inkleuring: MyHeritage/DeOldify
Klik ter vergroting
In 1985 werden de LWH en de LVL omgevormd tot afdelingen van het landelijke COC en verhuisden naar de voormalige jeneverfabriek De Kroon aan de Langegracht 65. Dit pand ging fungeren als een sociëteit met onder meer een bar en een dancing.
Commerciële homocafés
Het eerste zelfstandige homocafé in Leiden was De Klikspaan aan de Langebrug 93. Het was in 1974 of '75 geopend door homo-activist en mede-oprichter van de LWH Henk van Putten, die voordien in zijn eigen woning huiskamerbijeenkomsten had georganiseerd. De Klikspaan verhuisde later naar de Doelensteeg 11, waar ook gedanst kon worden, en sloot medio jaren tachtig.

Homocafé De Klikspaan aan de Langebrug 93, hier in 1975
Foto: Erfgoed Leiden en Omstreken
Inkleuring: MyHeritage/DeOldify
Inkleuring: MyHeritage/DeOldify
Klik ter vergroting
Ondertussen was Bert Jansen in januari 1980 begonnen met het heterovriendelijke homocafé Odessa aan de Hogewoerd 18. In 1998 was echter alleen de donderdag nog voor homopubliek en uiteindelijk werd het steeds meer een reguliere studentenkroeg. Odessa sloot per 1 januari 2020 definitief zijn deuren.

Homocafé Odessa aan de Hogewoerd 18, hier in 1993
Foto: Erfgoed Leiden en Omstreken
Inkleuring: MyHeritage/DeOldify
Inkleuring: MyHeritage/DeOldify
Klik ter vergroting
Eind jaren tachtig en begin jaren negentig werd Huis De Bijlen aan de Morsstraat 60 als homobar vermeld en niet veel later zat aan de Beestenmarkt homocafé Veronica, dat in november 1992 gesloten werd.
In 2002 werd het al uit 1636 stammende café De Beurs aan de Oude Singel 128 omgevormd tot homocafé en omgedoopt tot De Roze Beurs, dat sindsdien de enige Leidse homozaak naast COC De Kroon is.
Bronnen:
- Agnes van Steen: Wandelen langs veertig jaar Leidse homobeweging (1968-2008), een inleiding, in: Jaarboek Dirk van Eck, Leiden 2010.
- Sleutelstad: Mede-oprichter COC Leiden overleden (2010)
- Spartacus International Gay Guide, Berlin 1988, p. 615 en 1991, p. 600.
- Advertentie in de collectie Gay & Lesbian Nightlife in the Netherlands op Historypin.org.
- Roze Golf: Onderscheiding voor uitbater homokroeg Odessa in Leiden (2019)
- Agnes van Steen: Wandelen langs veertig jaar Leidse homobeweging (1968-2008), een inleiding, in: Jaarboek Dirk van Eck, Leiden 2010.
- Sleutelstad: Mede-oprichter COC Leiden overleden (2010)
- Spartacus International Gay Guide, Berlin 1988, p. 615 en 1991, p. 600.
- Advertentie in de collectie Gay & Lesbian Nightlife in the Netherlands op Historypin.org.
- Roze Golf: Onderscheiding voor uitbater homokroeg Odessa in Leiden (2019)
Links
Leiden Pride: www.leidenpride.nl
Memorabilia: Leiden @ Historypin
Agnes van Steen: Wandelen langs veertig jaar Leidse homobeweging (1968-2008)
Links
Handige en interessante websites over de homohoreca in Nederland:
- Homohoreca Amsterdam
- Rotterdamse Roze Kaart
Gidsen:
- Nighttours.com: Netherlands
- Saunas4men.com: Nederland
Agenda's:
- GeenFlikkerTeDoen.nl
Tickets:
- Gaygo Tickets
Foto's:
- Wikimedia Commons
Memorabilia:
- IHLIA @ Historypin
- LGBTQI+ Buttons
Geschiedenis:
- Homo-emancipatie in Nederland
- Gay & Night Magazine 2006-2016

Homocafé Kalff in Utrecht tijdens
een herdenking van homodisco
De Roze Wolk (1982-2006)
(klik ter vergoting)
een herdenking van homodisco
De Roze Wolk (1982-2006)
(klik ter vergoting)
Handige en interessante websites over homohoreca in het buitenland:
Straten & buurten:
- Canal Street, Manchester
- Le Marais, Paris
- Hell's Kitchen, New York City
- Church-Wellesley, Toronto
- Village, Montréal
Gidsen:
- GayBars.eu
- Gay Travel Guide Europe
- GayGuide.net
- GayCities.com
- Pinksider.com
- Saunas4men.com
Agenda's:
- Gay Events Belgium
- Gay Partys Berlin
Tickets:
- Gaygo Tickets
Foto's:
- Wikimedia Commons: Gay bars
Buttons:
- LGBTQI+ Buttons
T-Shirts:
- Wearing Gay History
Geschiedenis:
- Wikipedia: Homohoreca
- Brussels Almanack Dykes
- OUTgoing New York City
- San Francisco Gay History
- The Lesbian Bar Project
- Molly Houses in 18th century London
- Pride of Place: Meeting & Socialising
- Canal Street, Manchester
- Le Marais, Paris
- Hell's Kitchen, New York City
- Church-Wellesley, Toronto
- Village, Montréal
Gidsen:
- GayBars.eu
- Gay Travel Guide Europe
- GayGuide.net
- GayCities.com
- Pinksider.com
- Saunas4men.com
Agenda's:
- Gay Events Belgium
- Gay Partys Berlin
Tickets:
- Gaygo Tickets
Foto's:
- Wikimedia Commons: Gay bars
Buttons:
- LGBTQI+ Buttons
T-Shirts:
- Wearing Gay History
Geschiedenis:
- Wikipedia: Homohoreca
- Brussels Almanack Dykes
- OUTgoing New York City
- San Francisco Gay History
- The Lesbian Bar Project
- Molly Houses in 18th century London
- Pride of Place: Meeting & Socialising
Diverse interessante LHBT-links:
Websites:
- Gaykrant · GayNieuws
- Expreszo · Zij aan Zij
Tijdschriften:
- Gay News · Winq · The Gay Issue
Radio:
- Roze Golf · PinQradio
Boeken & Films:
- Vrolijk · Savannah Bay · De Feeks
Kunst:
- Galerie MooiMan
Archieven:
- IHLIA LGBTI Heritage · With Pride
- Lesbisch Archief Nijmegen
- GaySite
- Gaykrant · GayNieuws
- Expreszo · Zij aan Zij
Tijdschriften:
- Gay News · Winq · The Gay Issue
Radio:
- Roze Golf · PinQradio
Boeken & Films:
- Vrolijk · Savannah Bay · De Feeks
Kunst:
- Galerie MooiMan
Archieven:
- IHLIA LGBTI Heritage · With Pride
- Lesbisch Archief Nijmegen
- GaySite
Contact: info@homohoreca.nl
© 2019 - 2021